СТЫР ТУТЫР

СТЫР ТУТЫР
Мархо дарыны фыццаг бон æрцæуы Тутыры бæрæгбонмæ, ахæссы æнæхъæн къуыри. Хонынц ма йæ уалдзæджы Тутыр, Стыр Тутыр. Тутыр фыццаджы-фыццагдæр у бирæгъты бардуаг. Адæмон сфæлдыстады куыд у, афтæмæй бирæгътæ канд йæ коммæ нæ кастысты, фæлæ, дам, ма йын суанг йæ къæхтæ дæр сдæрдтой. Тутыры къуыри уæлдай тынгдæр ком дардтой къуырисæры, фæссихормæ-иу хистæрæй, кæстæрæй, нæлгоймагæй, сылгоймагæй дон, дæр ничи банызтæ. Хистæртæ-иу Ныхасы æрæмбырд сты æмæ таурæгътæ кодтой, лæппутæ-иу сæм хъуыстой. Уыцы бон ничи куыстæ.
Тутыры бæрæгбонты аоæзтой алы кусæнгæрзтæ. Дзырдтой, зæгъгæ, дам, Гутыры бæрæгбон цы хъæд ракæнай, цы дзаума саразай, уый фидардæр, амондджындæр уыдзæн, цæстдзыдæй йын тас нæ уыдзæн.
Тутыры бæрæгбонты сывæллæтты хæдæттыл рахизырдыгæй кодтой сырх æндахæй дзуары хуызæн сынчытæ, хуыдтой сæ Тутыры сынчытæ, арæзтой Тутыры чингуытæ. Нæ фыдæлтæм гæсгæ, уыдон сабиты хъахъхъæдтой фыдбылызæй æмæ фыдцæстæй.
Бæрæгбæтты йæ хорæй ничи лæвæрдта, уæд азы дæргъы æбæркад уыдзыстæм, зæгъгæ. Бæрæгбоны чъиритæ кардæй нæ лыг кодтой. Тутыры зæрдæ ныл куы фæхуда, зæгъгæ-иу сæ къухæй асастой.
Тутыры бонтæ, уæлдайдæр фыццаг æртæ боны, уæлдай кадджын уыдысты. Ирон адæмы фыдæлты хъуыдымæ гæсгæ, уæд цы загътаис æмæ цы сфæнд кодтаис, уый æнæмæнгæй сæххæст уыдзæн. Уыцы бонты туджджынтæ сæ туг нæ истой, уыцы бонты цыфæнды æнæхатыр знæгтæ дæр сабыр уыдысты.
Тутыры бæрæгбæтты цы сывæллæттæ райгуырд, уыдон нымад уыдысты стыр амондджыныл.
Тутыр æрмæст бирæгъты бардуаг нæу, уый у уæларвон цæрæг, Хуыцауæй адæмæн хорздзинæдтæ курæг. Адæмы хъахъхъæны алы низтæй, фылдæр сын кæны сæ фос, æххуыс сын кæны зæххы куысты. Фæлæ кæмæ смæсты вæййы, уымæн йæ фос бирæгъты амæттаг бакæны. Иæхæдæг бирæгътæм куы смæсты уа, уæд та сын цуанæттæй фервæзæн нал ис.
Тутыры бæрæгбон баст у азы афонимæ, зæххы, фосдарыны, уалдзæджы куыстытимæ. Бæрæгбон ныр дæр адæмæй рох нæу.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Полезное


Смотреть что такое "СТЫР ТУТЫР" в других словарях:

  • СТЫР ТУТЫР – перевод — см. СТЫР ТУТЫР (Большой Тутыр). Первый день Комахсана приходится на праздник Тутыра и продолжается целую неделю. Называют его еще весенним Тутыром, Большим Тутыром. Тутыр является властелином, покровителем волков. В неделю Тутыра самый суровый… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Тутыр — см. Тутыр – перевод Тутыр – сæйрагдæр дзуæрттæ æмæ дауджытæй иу ирон мифологийы – бирæгъты бардуаг, фосдарджытыл аудæг дзуар. Дыгурон мифологийы Тутыр иннæ дзуæртты ‘хсæн æвдыст цæуы адæмы хъуыддæгтыл зилæджы хуызы. Хæдзарон фосы æдасдзинад… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ТУТЫР — Ирон мифологийы адæмы фосæн тых чи кæны, чи сæ цæгъды, ахæм тугдзых сырдты, уæлдайдæр та бирæгъты бардуаг. Бирæгъ стыр фыдбылызтæ хаста, зиæнттæ кодта фосдарæг ирон адæмæн, уымæ гæсгæ карз уыд йемæ тох, стæй дзы сæхи дæр хызтой, æгæр мæгуыр ын… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Хуыцауæхсæвы куывд I — см. Хуыцауæхсæвы куывд I – перевод – Хуыцау, табу Дæхицæн, Хуыцау! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, мæнæ ацы кувæг адæм – Дæ фæдзæхст, Де уазæг! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, нæ сыгъдæг нывондæй арæм Мигъдауы рухс дзуæртты ном æмæ сын барст уæд. – Оммен,… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ТÆРГÆЙТТЫ МÆЙ — март СТЫР ТУТЫР ХОРЫБОН ЛАУЫЗГÆНÆН АСТÆУЫМАРХО см. ИРОН ÆГЪДÆУТТÆ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ФÆЛВÆРА — Ирон адæмон сфæлдыстады стурвосы, бæхты, фысвосы æмæ сæгъты бардуаг. Йæ фырт Дзудзумар у Хуры сиахс. Фæлвæрайы бæрæгбон иу уыд уалдзæджы кæрон. Уыцы бон уæлдай бæрæгбонхуыздæр уыдысты фыййæуттæ. Алы хæдзар дæр сын кодта бæрæгбоны хуын. Уым хъуамæ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • БИРÆГЪ — Тотемон, ома, табуйаг цæрæгой у Нарты кадджыты. Уæрхæгæн у йæ фæсномыг. Сослан йæхи Куырдалæгонæн байсæрын кодта Бирæгъы æхсыры, æмæ йæ цы бæлæгъы сæрыдтой, уый Сырдоны фыдæй цыппар æнгуылдзы цыбырдæр арæзт кæй æрцыд, уый аххосæй Бирæгъы æхсыр… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • НАРТЫ ДЗУАР — Иу хатт Нартæн сæ дзуар æргом рацыд æмæ йæхи æнæгъдауæй равдыста, ныхасæй бафхæрдта Батрадзы усы. Батрадз хъæдмæ ацыд, тулдз лæдзджытæ ракодта. Дзуармæ фæдзырдта, æддæмæ ма рацу, зæгъгæ, æмæ йыл тъæнг тъæнг ралæууыд тулдз лæдзджытæй. Иу дзы куы… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Тутыры куывд — см. Тутыры куывд – перевод – Тутыр, Стыр Хуыцауы къухы цы сыгъдæг дауджытæ, цы кæстæриуæггæнджытæ ис, Уыдонæй иу дæ, æмæ дын табу. – Оммен! – Hæ фос, нæ сæр дæ фæдзæхст, де уазæг уæнт. – Оммен! – Дæ къæбылайы нæм ма рауадз, Мах дæ фæдзæхст, уый… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Ирон адæмы этнографи æмæ мифологи — Этнография и мифология осетин АЛФАВИТОН АМОНÆГ Абырджыты æвзаг Авд дзуары Авдæнмæ фидыд Авункулат Агдар Аза бæлас …   Словарь по этнографии и мифологии осетин


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»